The understory vegetation of declining higher mountain belt spruce forests and plant communities developing in the deforested areas of the Karkonosze Mts. were investigated. Contemporary existing forest patches, compared with approximately 40 years old historical data, show lower species diversity, cover decrease of dwarf shrubs, as well as moss layer vegetation, and increase of grass abundance. Domination of grasses is becoming greater in deforested areas, whereas covers of dwarf shrub vegetation and especially of moss layer are there strongly decreasing. The analysis of Ellenberg's ecological values suggests that the significance of light and nitrogen availability may be greater than the role of soil acidification in the process of vegetation development in declining forests and in the deforested areas.
Przedstawiono wyniki badań roślinności warstwy zielnej i mszystej w zachowanych fragmentach górnoreglowych borów świerkowych i na powierzchniach wylesionych. Zachowane świerczyny, w porównaniu z danymi historycznymi sprzed ok. 40 lat, odznaczają się mniejszą różnorodnością gatunkową, spadkiem udziału krzewinek i gatunków warstwy mszystej oraz wyraźnym wzrostem ilościowego udziału traw. Na powierzchniach wylesionych wzmaga się dominacja traw przy jednoczesnym spadku udziału krzewinek oraz niemal całkowitym zaniku warstwy mszystej. Analiza liczb ekologicznych Ellenberga wskazuje na większe znaczenie wzrostu dostępności światła i azotu niż zakwaszenia siedlisk w kształtowaniu roślinności runa zamierających lasów i poleśnych zbiorowisk zastępczych.